σελήνιο το [selínio] (χωρίς πληθ.) : (χημ.) αμέταλλο χημικό στοιχείο με ιδιότητες που είναι ενδιάμεσες με τις αντίστοιχες του θείου και τελλούριου, το οποίο και βρίσκεται σπάνια ελεύθερο στη φύση. Λόγ. < νλατ. selenium < αρχ. Σελήν(η) -ium = -ιον
selenium n. (si-lee-nee-uh m) : a nonmetallic element that exists in several allotropic forms. It occurs free in volcanic areas and in sulphide ores, esp pyrite. New Latin (1818) < Greek selḗn (ē) moon + New Latin -ium -ium; named in allusion to its similarity to tellurium
Η πρώτη αναφορά σχετικά με το στοιχείο Σελήνιο ανέρχεται πιθανόν στον 13ο αιώνα. Ο καταλανός αλχημιστής Arnaldus de Villa Nova (1240-1311) ο οποίος είχε διατελέσει και ιατρός του Πάπα ανέφερε στο βιβλίο του Rosarium Philosophorum, ότι κατά την καύση «yellow sulfur» στα τοιχώματα του δοχείου παρέμενε μια κόκκινη ουσία την οποία και ονόμασε red sulfur ή «sulfur rebeum».
Η ανακάλυψη όμως του στοιχείου πραγματοποιήθηκε πέντε αιώνες αργότερα και συγκεκριμένα το έτος 1817 δεδομένου ότι ο Σουηδός χημικός Jöns Jakob Berzelius (1779-1848), διαπίστωσε το ίδιο φαινόμενο. Αυτός και ο συνάδελφος του χημικός Johan Gottlieb Gahn (1745-1818) διέθεταν από κοινού στη Σουηδία εργοστάσιο παραγωγής Θειικού οξέως (H2SO4)όπου κατά την παραγωγή του διαπίστωναν ότι στους θαλάμους καύσης του σιδηροπυριτικού ορυκτού που χρησιμοποιούσαν για την παραγωγή του οξέως παρέμενε στα τοιχώματα τους κόκκινο υπόλειμμα. Στην αρχή υποτέθηκε ότι επρόκειτο για το στοιχείο Τελλούριο, αλλά γρήγορα οι δυο χημικοί διαπίστωσαν το λάθος τους. Αφού επανεξέτασαν το υπόλειμμα και επίσης διαπίστωσαν ότι στο ορυκτό που χρησιμοποιούσαν δεν εμπεριέχεται Τελλούριο κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι επρόκειτο για ένα νέο στοιχείο το οποίο διέθετε παρόμοιες ιδιότητες με του Τελλούριου.
Οι ομοιότητες του νέου στοιχείου με το Τελλούριο οδήγησαν τον Berzelius το 1818 να το ονοματοδοτήση ως Selenium. Το Τελλούριο είχε να κάνει με τη Γη και το Σελήνιο με τη Σελήνη, την Ελληνική μυθολογική θεά Σελήνη.
Η ιστορία αναφέρει ότι πιθανόν σε «επαφή» με το στοιχείο Σελήνιο να είχε έρθει και ο γνωστός Μάρκο Πόλο στα ταξίδια του προς την Κίνα, ο οποίος ανέφερε ότι σε μια επαρχία της Κίνας (Succuir of Tanguth) υπήρχε φυτό το οποίο ήταν δηλητηριώδες για τα ζώα και τους ανθρώπους. Στη σύγχρονη εποχή είναι διαπιστωμένο ότι υπάρχουν φυτά με την ιδιότητα του «selenium accumulator» τα οποία δημιουργούν τοξικές συνθήκες αν καταποθούν από ζώα και ανθρώπους. Συμπερασματικά τον 20ο αιώνα έχουν διαπιστωθεί σε επαρχίες της Κίνας (Shaanxi or Gansu, δεν γνωρίζουμε αν ταυτίζονται με τις αναφερόμενες από τον Μάρκο Πόλο) φαινόμενα τοξικότητας σε ανθρώπους και ζώα από την ύπαρξη φυτών με υψηλά επίπεδα Σεληνίου.
Ενδεικτική βιβλιογραφία – Ιστοσελίδες:
Conor Reilly, Selenium in Food and Health, Springer Science & Business Media, 2006, σελ. 1-3
http://www.chemicool.com/elements/selenium.html
http://en.wikipedia.org/wiki/Selenium
http://dictionary.reference.com/browse/selenium
https://commodity.com/precious-metals/resources/periodic-table/