Προς το τέλος του 19ου αιώνα η ευημερία της αστικής ευρωπαϊκής τάξης και τα τεχνολογικά επιτεύγματα είχαν ως αποτέλεσμα τη μαζικότερη ενασχόληση του κοινού με τις τέχνες. Όμως τα επιτεύγματα της πρωτοπορίας των αρχών του αιώνα που μάχονταν την σοβαροφάνεια της εποχής και την επίπλαστη όπως θεωρούσαν αυτή ευημερία είχαν ως αποτέλεσμα την απομάκρυνση του κοινού από τις σύγχρονες τάσεις, δεδομένου ότι το ευρύ κοινό δεν ακολουθούσε και δεν αναγνώριζε τα δημιουργήματα των νέων κινημάτων. Σταδιακά η στάση του κοινού διαφοροποιήθηκε και μετά το τέλος του Α’ Π.Π. (1914 – 1919) οι μοντερνιστές γνώρισαν ευρύτερη αναγνώριση μιας και θεωρήθηκαν ως προφήτες ελευθερίας και πρόδρομοι ενός νέου ήθους, ενώ μετά το τέλος του Β’ Π.Π. (1939 – 1945) έγιναν πλέον πλήρως αποδεκτοί.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα τέχνης και η σχέση της με το κοινό ήταν η μουσική δημιουργία. Στις αρχές του 20ου αιώνα και πριν τον Α’ Π.Π. εμφανίστηκε στη Γερμανία το κίνημα του εξπρεσιονισμού που είχε ως βασικές αρχές τα έντονα χρώματα, την παραμόρφωση του σχεδίου και την πρόκληση συναισθημάτων στο θεατή. Ο εξπρεσιονισμός επηρέασε σημαντικά τη μουσική δημιουργία και ειδικότερα τον βιεννέζο συνθέτη Arnold Schönberg (1874 – 1951).Την περίοδο αυτή, η οποία καλείται «ατονική περίοδος», ο Schönberg στο πλαίσιο πειραματισμών δημιουργεί το μελόδραμα «Φεγγαρίσιος Πιερότος» (Dreimal sieben Gedichte aus Albert Girauds «Pierrot lunaire», 1912) στο οποίο ήταν έντονες οι εξπρεσιονιστικές τάσεις. Η μουσική αυτή δημιουργία απομακρύνεται από τις παραδοσιακές συμβάσεις, αφού ο Schönberg επένδυσε μουσικά εικοσιένα μικρά ποιήματα με τέτοιο τρόπο ώστε να εκφράσει τα βαθύτερα συναισθήματά του αναφορικά με την πραγματικότητα της εποχής του μέσω νέων μουσικών μορφών.
Η νέα αυτή μουσική δεν ήταν αποδεκτή από το ευρύ κοινό αλλά μόνο από μία μικρή μερίδα μουσικόφιλων, πράγμα το οποίο δε συνέβαινε με τη μουσική δημιουργία του μεσοπολέμου. Η μουσική σύνθεση αυτή την περίοδο στράφηκε προς την κλασσική μουσική του 18ου αιώνα καθώς και την παραδοσιακή λαϊκή μουσική. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν η αισθησιακή μουσική των Cabaret η οποία ήταν πηγή έμπνευσης για την μουσική επένδυση θεατρικών έργων όπως του δράματος η «Η Όπερα της Πεντάρας» (Die Dreigroschenoper, 1928) του Bertolt Brecht (1898 – 1956) σε μουσική του Kurt Julian Weill (1900 – 1950). Τραγούδια του μουσικού αυτού έργου όπως τα «Seeräuber-Jenny» και «Die Moritat von Mackie Messer» τα οποία είχαν επιδράσεις από παραδοσιακή μουσική έγιναν άμεσα αποδεκτά από το κοινό.
Ενδεικτική Βιβιογραφία:
Ν. Μάμαλης, (επιμ.), Η Ιστορία των Τεχνών στην Ευρώπη, Πάτρα, Τόμος Γ’, ΕΑΠ, 2008, σελ.243.
Μ. Εμμανουήλ, Β.Πετρίδου, (επιμ.), Η Ιστορία των Τεχνών στην Ευρώπη, Πάτρα, Τόμος Β’, ΕΑΠ, 2008, σελ. 72.
J. Machlis, K. Forney, Η απόλαυση της Μουσικής, Αθήνα, εκδ. Fagotto, 1996, σελ. 363.