Nευτώνεια σύνθεση – The Newtonian Synthesis

Newton_ArtΈως το δεύτερο μισό του 17ου αιώνα είχαν προταθεί νέες ιδέες και γνώσεις σε επιμέρους πεδία των φυσικών επιστημών από επιστήμονες – φιλοσόφους. Ο Κέπλερ και ο Γαλιλαίος ως σπουδαίοι μαθηματικοί και αστρονόμοι κατάφεραν να προτείνουν λύσεις σε θέματα που προβλημάτιζαν τα προηγούμενα έτη. Από τη μία μεριά ο Κέπλερ διατύπωσε τρεις νόμους που αφορούσαν την κίνηση των πλανητών ενώ υποστήριξε ότι η βαρύτητα αποτελεί ένα φαινόμενο έλξης μεταξύ των σωμάτων, από την άλλη ο Γαλιλαίος επεξεργάστηκε το θέμα της κίνησης των φυσικών σωμάτων. Ο φιλόσοφος Francis Bacon (1561-1626) υποστήριξε τη σπουδαιότητα της πειραματικής επιβεβαίωσης της θεωρίας και την καταγραφή συμπερασμάτων με επαγωγικό λογισμό, ενώ ο Καρτέσιος επεσήμανε τη χρησιμότητα που έχουν οι μαθηματικές μέθοδοι στη φύση και ήταν ο πρώτος που συνέλαβε την αρχή της αδράνειας όπως τη γνωρίζουμε σήμερα. Επιπρόσθετα διατυπώθηκε από μερικούς επιστήμονες η σωματιδιακή φιλοσοφία της φύσης που ερχόταν να ανταγωνισθεί την μαθηματικοποίηση της.
Ο Νεύτων λαμβάνοντας υπόψη του τα έργα όλων των ανωτέρω και ακολουθώντας την επαγωγική μέθοδο του Bacon κατάφερε να συνθέσει και να διατυπώσει μια ενοποιημένη θεωρία. Η σύνθεση αυτή του Νεύτωνα απετέλεσε ορόσημο αφού αφενός γκρέμιζε τη μεσαιωνική κοσμοθεωρία και αφετέρου έδωσε το έναυσμα για εξελίξεις σε φυσικές και κοινωνικές επιστήμες. Η Νευτώνεια Σύνθεση «Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica» δημοσιεύθηκε το 1687 και συνιστάται στα τρία αξιώματα ή νόμους της κίνησης και στον παγκόσμιο νόμο της βαρύτητας.

Το Νευτώνειο σύμπαν όπως αναλύθηκε στο έργο του κατάφερε να εκτοπίσει ολοκληρωτικά την κοσμοθεωρία του Αριστοτέλη και να ενοποιήσει τον υποσελήνιο με τον υπερσελήνιο χώρο. Απέδειξε ότι η γήινη μηχανική μπορεί να εφαρμοσθεί και στα ουράνια σώματα, δηλαδή οι ίδιοι νόμοι εξηγούσαν τους νόμους του Κέπλερ αλλά και την πτώση ενός μήλου στη Γη. Πέτυχε να μαθηματικοποιήσει πλήρως τη φύση και να τη θεωρήσει ως ένα μηχανιστικό μοντέλο όπου όλα λειτουργούσαν με ορθολογικότητα και βάση ενός σχεδίου.

Ειδικότερα το Νευτώνειο σύμπαν αποτελείται από τρία στοιχεία, την ύλη, το χώρο και την κίνηση. Αναφορικά με την ύλη ο Νεύτων ήταν οπαδός της σωματιδιακής θεωρίας, ενώ υποστήριξε ότι η κίνηση ενός σωματιδίου ύλης θεωρείται ως μια κατάσταση του και όχι ως διαδικασία του. Η μελέτη της κίνησης ή της κατάστασης στάσης των σωματιδίων γινόταν εντός άπειρου, κενού χωρίς αντιστάσεις χώρου.
Ο μαθηματικός της τύπος της δύναμης της βαρύτητας διατυπώθηκε όταν έγινε η μαθηματική επεξεργασία της φυγόκεντρου δύναμης. Ο Νεύτων υιοθέτησε την άποψη της έλξης για την ερμηνεία της βαρύτητας, δηλαδή μιας δύναμης που δρα εξ αποστάσεως εντός κενού. Η δύναμη αυτή αποτελούσε ιδιότητα των σωμάτων την οποία δεν μπόρεσε να εξηγήσει και απλώς τη δεχόταν ως μια μαθηματική διατύπωση.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία:

1. Herbert Butterfield, Η καταγωγή της σύγχρονης επιστήμης (1300-1800), ΜΙΕΤ, Αθήνα, 2010.

2. David Nicholas, Η εξέλιξη του Μεσαιωνικού κόσμου, ΜΙΕΤ, Αθήνα, 2009

3.  Alexandre Koyre, Δυτικός Πολιτισμός – η άνθηση της επιστήμης και της τεχνικής, Ύψιλον, Αθήνα, 1991.

This entry was posted in Επιστήμη and tagged , . Bookmark the permalink.

Σχολιάστε

Εισάγετε τα παρακάτω στοιχεία ή επιλέξτε ένα εικονίδιο για να συνδεθείτε:

Λογότυπο WordPress.com

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό WordPress.com. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Φωτογραφία Facebook

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό Facebook. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Σύνδεση με %s

Ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για την εξάλειψη των ανεπιθύμητων σχολίων. Μάθετε πως επεξεργάζονται τα δεδομένα των σχολίων σας.